γυρη : η διατροφικη αξια της -επεξεργασια-- ᾱποθηκευση

Πριν από δυο χιλιάδες χρόνια περίπου ο Αριστοτέλης στην παρατήρηση των μελισσών έβλεπε την κίτρινη σκόνη στα σώματα τους καθώς και τους μικρούς κίτρινους σβώλους στα πόδια τους και πίστεψε πως αυτό ήταν η πρώτη ύλη για την κατασκευή των κηρηθρών και το βάπτισε κήρινθο. Σε μερικά νησιά των Κυκλάδων την γύρη έστω και ελαφρά παραφρασμένη, ακόμη και σήμερα την ονομάζουν κεράθι. Εικάζεται ακόμη πως χάρη εκείνης της ονομασίας που έδωσε ο Αριστοτέλης ονομάζουμε σήμερα έτσι την κηρήθρα και το κερί. Η γύρη μπορεί να χαρακτηρισθεί και ως το σπέρμα των φυτών, δημιουργείται στους ανθήρες των λουλουδιών, αποτελείται από πολύ μικρούς κόκκους, τους γυρεόκοκκους, που για πρώτη φορά το 1680 περίπου ο ερευνητής φυσιοδίφης N. Crew περιέγραψε στο εργαστήριο του με αρκετές λεπτομέρειες για την εποχή του, και όμως για πρώτη φορά ο Langstroth το 1823 παρατηρώντας στα μελισσοκομεία του τις μέλισσες περιέγραψε με λεπτομέρεια πως συλλέγουν την γύρη με το λεπτό τρίχωμα τους και την αποθηκεύουν στα καλαθάκια που έχουν στα πίσω πόδια τους.
Σπάνια μέλισσα μπήκε σε κυψέλη έχοντας στο σώμα της κόκκους γύρης, όταν την συλλέγει με τις τρίχες του σώματός της κάθεται σε κάποιο κλαδί ή φύλλο και με τα χτένια από τα πόδια της που διαθέτει για τον σκοπό αυτό καθαρίζει με μεγάλη σχολαστικότητα όλη την γύρη, στερεώνοντας την στα καλαθάκια των πίσω ποδιών της χρησιμοποιώντας προσκολλητικές ουσίες που βρίσκονται στο σάλιο της καλύπτοντας κάθε γυρεόκοκκο με μεγάλη τέχνη. Ο χρόνος που χρειάζεται η μέλισσα για ένα ταξίδι συλλογής πλήρους φορτίου κυμαίνεται από την εποχή, τον καιρό, και την απόσταση της ανθοφορίας από την κυψέλη, συνήθως είναι γύρω στην μισή ώρα, έχουν αναφερθεί και μικρότεροι χρόνοι αλλά και πολύ μεγαλύτεροι των δυο ωρών.
Το πάχος των γυρεόκοκκων κυμαίνεται από 2.5 έως 250μ(μικρά), το χρώμα τους ποικίλει, από το μαύρο της παπαρούνας, ροζ–κόκκινο του πολύκομπου, ανοικτό κίτρινο της ντάλιας, του ταραξάκο, της ακονιζιάς, της κολοκυθιάς κλπ, κρεμ το αρμυρίκι και της κουμαριάς, αλλά και λευκό του βαμβακιού της μπάμιας κλπ, η γεύση της είναι κατά το πλείστον πικρή αλλά υπάρχουν και φυτά, πόα συνήθως, που δίνουν γλυκιά γύρη.
Η εργασία για την οποία παράγεται η γύρη είναι η γονιμοποίησης των λουλουδιών για την παραγωγή σπόρων οι οποίοι στην συνέχεια διαιωνίζουν το κάθε είδος φυτού. Προς αυτή την κατεύθυνση βοηθούν και τα ίδια τα φυτά αλλά και τα έντομα όπως οι μέλισσες ήμερες και άγριες, οι χρυσόμυγες, οι βομβίνοι και εκατοντάδες άλλα είδη εντόμων της Ελληνικής φύσης.
Τα ανεμόφυλλα φυτά βασίζουν την γονιμοποίηση τους περισσότερο στην τύχη και για αυτό τον σκοπό παράγουν περισσότερη ποσότητα γύρης(κωνοφόρα) αλλά και μικρότερου μεγέθους κόκκους για να ταξιδεύουν χιλιόμετρα μακριά. Τα εντομόφυλλα μελισσοκομικού ενδιαφέροντος φυτά αντίθετα βασίζουν την γονιμοποίηση τους στον παράγοντα έντομο, άγριες μέλισσες, βομβίνοι και οι κοινές μέλισσες του είδους apis melifera είναι οι ακούραστοι επικονιασταί και το σίγουρο είναι ότι δεν αφήνουν τίποτε στην τύχη, περνούν και ξαναπερνούν όλα τα άνθη κάθε δένδρου σχολαστικά, αυτό έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα την επιπλέον παραγωγή σε καρπούς που στα οπωροφόρα φτάνει μέχρι και 80% περισσότερη σοδειά.
Τα αρσενικά όργανα είναι οι ανθήρες οι οποίοι παράγουν την γύρη ευρίσκονται στους στήμονες των λουλουδιών και είναι πάντα δίπλα από τον θηλυκό όργανο των λουλουδιών το οποίο λέγεται ύπερος (γυναικωνίτης, ή γυναικείο), συντίθεται από το στίγμα, το στύλο και την ωοθήκη που δημιουργείται ο καρπός ο οποίος περιέχει τους σπόρους για την διαιώνιση.
Οι γυρεοσυλλέκτριες μέλισσες επισκέπτονται σε κάθε ταξίδι τους περίπου 300 λουλούδια για να συλλέξουν ένα πλήρες φορτία γύρης, σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ότι η μέλισσα έχει μεγάλη ανθική σταθερότητα, δηλαδή πάει στα άνθη ενός φυτού συνέχεια για συλλογή γύρης ή νέκταρος. Η ανθική σταθερότητα είναι αυτή που βοηθά τόσο στην αυτεπικονίαση(λέγεται η επικονίαση που γίνεται από μεταφορά γύρης στα άνθη του ιδίου φυτού), αλλά και στην σταυρεπικονίαση ( λέγεται η μεταφορά γύρης από ένα φυτό στα ίδια άνθη των διπλανών φυτών).
Η Ελληνική χλωρίδα είναι γενικά από τις πιο πλούσιες των Μεσογειακών χωρών, σ’ αυτό βοηθά η μεγάλη ηλιοφάνεια, το κλίμα και τα συστατικά του εδάφους και έτσι αναπτύσσεται μεγάλος αριθμός μελιτογόνων αλλά και γυρεοδοτικών φυτών. Από τα οποία το μεγαλύτερο μερίδιο κατέχουν τα αυτοφυή φυτά και μικρότερο τα καλλιεργούμενα οπωροφόρα και καλλωπιστικά στα πάρκα, πλατείες και στις εθνικές οδούς.
Σπάνια θα υπάρξει φυτό που να είναι μόνον μελιτογόνο και όχι γυρεοδοτικό αντίθετα δεν υπάρχει δένδρο ή φυτό που να βγάζει νέκταρ και να μην δίνει γύρη. Η γύρη είναι το ψωμί των μελισσών περιέχει πρωτεϊνες σε πολύ μεγάλη περιεκτικότητα που την έχουν μεγάλη ανάγκη για τον εξωσκελετό τους, για την παραγωγή βασιλικού πολτού, να ταΐσουν την βασίλισσα και τον γόνο τους. Η γύρη δεν θα πρέπει να απουσιάζει από καμία κυψέλη χειμώνα καλοκαίρι σε μικρά και μεγάλα μελίσσια μας.


Μελετώντας την γύρη διαπιστώνουμε ότι συγκριτικά με άλλα γεωργικά προϊόντα πολύ ανώτερη σε συστατικά και θα πρέπει να την χρησιμοποιούμε για ανθρώπινη χρήση, γιατί οι πολύτιμες θρεπτικές και ιαματικές ιδιότητες της την αναδεικνύουν σαν αγνή και φυσική τροφή υψηλής διατροφικής αξίας.
Το βασικότερο όλων είναι ότι η γύρη περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη R, η οποία αυξάνει την αντίσταση των τριχοειδών αγγείων, προστατεύοντας έτσι τον οργανισμό από τις εγκεφαλικές αιμορραγίες, μειώνει τους υψηλούς σφυγμούς της καρδιάς και συμβάλει θετικά σε μεγάλο ποσοστό στην μακροζωία των ανθρώπων που την καταναλώνουν.
Σε ίση ποσότητα γύρης και μοσχαρίσιο κρέας, η γύρη υπερέχει 5 φορές περισσότερο σε (αμινοξέα) ισολευκίνη, λευκίνη και μεθιονίνη, 6,5 φορές πιο πολύ φαινυλαλανίνη και τρυπτοφάνη και 3 φορές περισσότερο από το τυρί. Από τα παραπάνω εξάγεται το συμπέρασμα ότι καθημερινώς μία κουταλιά γύρη μας καλύπτει τον οργανισμό μας από ωφέλιμα αμινοξέα.
Από πολλούς θεωρείται σαν προϊόν φαρμακευτικό, λόγω των πολλών συστατικών του. Ανάλογα βέβαια με το είδος του φυτού που προέρχεται χαρακτηρίζεται και η περιεκτικότητα της γύρης σε ασκορβικό οξύ, καρωτίνες, χλωρογονικά και τριτερπενικά οξέα.
Η γύρη της παπαρούνας, μηλιάς, αχλαδιάς και βυσσινιάς περιέχει β-καροτίνη, η γύρη της ιτιάς, της αχλαδιάς και του τριφυλλιού περιέχουν σε μεγάλη δόση φλαβονοϊδή που κατεβάζουν την χοληστερίνη, έχουν ανανεωτική, αντισκληρωτική, σπασμολυτική και προστατευτική επίδραση ακόμη και έναντι της ραδιενεργού ακτινοβολίας
. Επίσης είναι κατάλληλη για την αρτηριοσκλήρυνση, δρα σπασμολυτικά στους λείους μυς του πεπτικού και του κυκλοφορικού συστήματος.
Αγγειοσταθεροποιητικές και αντιφλεγμονικές ιδιότητες έχει η γύρη του κενταύριου, επίσης και της ιτιάς και της βυσσινιάς αλλά επιπλέον έχουν χλωρογόνα οξέα που με την σειρά τους επηρεάζουν τα χολικά οξέα όπως και την σωστή λειτουργία των νεφρών, ρυθμίζουν ακόμη την δραστηριότητα του θυρεοειδούς αδένα.
Η γύρη χαρακτηρίζεται για την αναβολική της δράση καθώς επίσης δρα και βιοδιεγερτικά που εκδηλώνεται στην ανάπτυξη και στον μεταβολισμό χωρίς παρενέργειες.
Η γύρη ρυθμίζει την λειτουργία του στομάχου και του πεπτικού συστήματος διότι τα ένζυμα αμυλάση και καταλάση που περιέχει η γύρη διεγείρουν την έκκριση των στομαχικών υγρών και συμβάλλουν στην ομαλοποίηση των περισταλτικών κινήσεων των εντέρων, το δε αντιβιοτικό που περιέχει η γύρη παρουσιάζουν δράση εναντίον της παθογόνου χλωρίδας του εντέρου, ένας σημαντικός παράγοντας στη θεραπεία του εντέρου.
Χάρη στις βιταμίνες, αμινοξέα κλπ, έχει τονωτική και γενικά διεγερτική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό, επίσης ομαλοποιεί το νευρικό σύστημα. Παρά την μεγάλη σύγχρονη τεχνολογία σε μέσα και τεχνογνωσία με σοβαρές και λεπτομερέστατες αναλύσεις δεν ήρθαν ακόμη στο φως όλα τα συστατικά της σύνθεσης της γύρης.
Η έλλειψη γύρης από την κυψέλη έχει σαν αποτέλεσμα οι μέλισσες να θέλουν μεγάλους χρόνους παραμονής μέσα στην κυψέλη για ξεκούραση, μείωση του μεγέθους των μελισσών, γιατί στην απέλπιδα προσπάθεια να διατηρήσου το μελίσσι, τραβάνε πρωτεϊνες από το δικό τους σώμα και ταΐζουν τις προνύμφες στα κελιά τους πριν τα σφραγίσουν, σταματούν να εκκρίνουν βασιλικό πολτό για να ταΐσουν την βασίλισσα, μη τάισμα της βασίλισσας έχει σαν τελικό αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η γέννα, μέχρι που κάποιες φορές σταματά τελείως για κάποιο χρονικό διάστημα. Αν η βασίλισσα δεν γεννά οι μέλισσες την αντικαθιστούν, άδικα βέβαια γιατί εμείς δεν επιθεωρήσαμε και δεν κάναμε αυτό που έπρεπε σωστά να κάνουμε, να βάλουμε υποκατάστατα γύρης για να αναπληρώσουμε και να συνεχίσει το μελίσσι μας να αναπτύσσεται ομαλά και γρήγορα.
Η συλλογή της γύρης
Η συλλογή αρχίζει από νωρίς την άνοιξη σε κάποιες περιοχές και φτάνει μέχρι και τον Ιούλιο. Από μέσα Απριλίου, ολόκληρος ο Μάιος και ο Ιούνιος μας δίνουν ποσότητες γύρης ανά κυψέλη που φτάνουν τα 200-250 γραμμάρια ημερησίως άμα βέβαια τα μελίσσια μας είναι σε πλήρη ανάπτυξη. Ο Ιούλιος επίσης μπορεί να δώσει καλή ποσότητα γύρης αν κοντά στο μελισσοκομείο υπάρχουν γυρεοδοτικά φυτά. Το μελίσσι μπορεί άνετα να μαζέψει 4 κιλά μέσο όρο γύρη τον μήνα, από αυτά τα μισά του είναι αρκετά για την ομαλή ανάπτυξη του.
Παρόλο που αφαιρούμε την γύρη από τα πόδια των μελισσών με την παγίδα, το σίγουρο είναι ότι περνά αρκετή για να δουλέψει το μελίσσι, αφού στα καλαθάκια των ποδιών τους μένουν υπολείμματα που μαζεύονται προσεκτικά μέσα στην κυψέλη από τις μέλισσες. Μπορούμε με κάποια τρικ να στρέψουμε όλες τις συλλέκτριες να ασχοληθούν με την γυρεοσυλλογή, αν αφαιρέσουμε τις κηρήθρες με την γύρη από την κάθε κυψέλη που έχουμε βάλει γυρεοπαγίδες θα αυξηθεί η τάση των συλλεκτριών για γυρεοσυλλογή προς αναπλήρωση τις απολεσθείσας και το δεύτερο είναι το τάισμα με σιρόπι, αν τροφοδοτήσουμε τα μελίσσια μας με σιρόπι τότε θα έχουμε 3πλάσια και 4πλάσια απόδοση σε γυρεοσυλλογή.
Τρόπος γυρεοσυλλογής
Τοποθετούμε την γυρεοπαγίδα στην είσοδο της κυψέλης (μερικοί τύποι παγίδων έχουν τρύπες για να τις κρεμάμε), με την τοποθέτηση της, βάζουμε ένα πετραδάκι στο πορτάκι της εισόδου για να το κρατά ανοικτό και να συνηθίσουν οι μέλισσες να περνάνε από εκεί. μετά από δυο ημέρες πάμε και αφαιρούμε το πετραδάκι από όλες τις παγίδες. Οι μέλισσες στην αρχή θα μαζευτούν μπροστά στην είσοδο πολλές μαζί και σιγά-σιγά η κάθε μία μέσα από τις τρύπες της πόρτας θα περνά στο εσωτερικό της κυψέλης για να αφήσει το φορτίο γύρης που κουβαλά. Στην προσπάθεια διέλευσης της τα μικρά μπαλάκια παρασύρονται και πέφτουν μέσα σε ένα πλαστικό συρτάρι που υπάρχει για αυτό τον σκοπό κάτω από την διάτρητα σήτα της πόρτας. Όταν γεμίσει το συρτάρι με γύρη πάμε και το αφαιρούμε κάθε δεύτερη μέρα πολλές φορές όταν το μελίσσι είναι δυνατό, πάμε ακόμη και κάθε ημέρα και μαζεύουμε σε ένα μεγάλο κουβά την γύρη από όλες τις παγίδες των μελισσιών μας.
Τοποθετούμε τις γυρεοπαγίδες στα μελίσσια που έχουμε εναλλάξ,(π.χ. 10 κυψέλες) πρώτα στα μονά 1,3,5,7, 9 και μετά 2-3 ημέρες στα ζυγά 2,4,6,8, 10 κλπ.
Οι περιοχές που υπάρχουν λαδανιές(κουνούκλες) μέσα Απριλίου, δίνουν άφθονη γύρη πολύ καλής ποιότητας και σε καλό χρωματισμό, μέχρι τέλος Ιουνίου με την άνθιση της καστανιάς και της φλαμουριάς. Η γύρη της καστανιάς δεν έχει ευχάριστη μυρουδιά αλλά οι μέλισσες την κουβαλούν με μεγάλη ένταση γιατί αναπτύσσουν τον γόνο τους πολύ. Είναι πράγματι πολύ θρεπτική για ανθρώπινη κατανάλωση. Πολλοί καταναλωτές προτιμούν αυτή την γύρη και την ζητούν επίμονα.
Τιπς
Δεν χρειάζεται να ανοίγουμε τις πόρτες των γυρεοπαγίδων κάθε δεύτερη ημέρα για να βγαίνουν οι κηφήνες έξω, γιατί σε κάθε παγίδα υπάρχουν δυο τρύπες, στην δεξιά πλευρά αλλά και στην αριστερή για τον σκοπό αυτό.
Οι νέες γυρεοπαγίδες έχουν σκέπαστρο και δεν βρέχεται η γύρη από τις συχνές απότομες ανοιξιάτικες βροχές.
Δεν παγιδεύουν τους κηφήνες μέσα στην κυψέλη.
Δεν χρειάζεται να τις αφαιρούμε τελείως από τα μελίσσια στο μέσον της διάρκειας της συλλογής τους γιατί μπαίνει αρκετή γύρη μέσα στις κυψέλες
Η επεξεργασία της γύρης
Αμέσως μετά την συλλογή από τα συρτάρια των γυρεοπαγίδων, η γύρη καθαρίζεται από τα μικρά κομματάκια κεριού, φτερά, πιθανόν κάποια πόδια μελισσών κλπ με την μέθοδο της φακής, την απλώνουμε σε τραπέζι και παίρνοντας μικρές ποσότητες μπροστά μας ελέγχουμε και με μια λαβίδα βγάζουμε τα ανεπιθύμητα τμήματα. Συνεχίζουμε πάλι με άλλη μια μικρή ποσότητα και ούτω καθ’ εξής μέχρι να την περάσουμε προσεκτικά όλη και να την καθαρίσουμε σχολαστικά.
Η υγρασία στην φρέσκια γύρη μπορεί να φτάσει το 20-25% και είναι ευάλωτη σε κάθε τύπο ζυμομύκητα, αλλοίωση και μούχλα. Σίγουρα αν δεν την στεγνώσουμε η γύρη θα αχρηστευτεί. Η επιθυμητή υγρασία στην γύρη είναι 8-10%.
Κάθε ημέρα μετά την συλλογή και τον καθαρισμό της, απλώνουμε την γύρη πάνω σε κομμάτια απορροφητικού χαρτιού ή τεμάχια κάποιων διαστάσεων από λευκό στυπόχαρτο (βιβλιοπωλεία), μην βάζετε την γύρη πάνω σε οποιαδήποτε επιφάνεια αν δεν είναι καθαρή γιατί πέρα του ότι εύκολα λερώνει, χάνοντας την λάμψη της γίνεται γκρίζα, αλλά και απορροφά την μελάνι των γραμμάτων αν την απλώσουμε σε εφημερίδα, Η θερμοκρασία του χώρου επεξεργασίας της να είναι μέχρι 25 βαθμούς. Αφού την απλώσουμε πάνω στα απορροφητικά χαρτιά με μια ξύλινη ή πλαστική κουτάλα την αναδεύουμε κάθε 3 με 4 ώρες ώστε να στεγνώνει ομοιόμορφα σε χώρο καλά αεριζόμενο, σε 3-4 ημέρες η υγρασία της γύρης πέφτει στα επιθυμητά επίπεδα. Μετά από κάθε ανάδευση να την σκεπάζουμε με χαρτί αν ο χώρος είναι πολυσύχναστος και υπάρχει σκόνη. Απαγορεύεται να απλώσουμε για στέγνωμα την γύρη στον ήλιο, σαν τον ΄΄τραχανά΄΄ διότι η ακτίνες του καταστρέφουν μαζί με τα ενεργά μικρόβια και πολλές βιταμίνες και άλλα ωφέλημα συστατικά της. Μετά την αποξήρανση της καλό είναι να την καθαρίσουμε πάλι γιατί πιθανόν να μας ξέφυγε και κάτι.
Η γύρη αλέθεται και μπαίνει σε διάφορα ιατρικά, διαιτητικά και βιομηχανικά προϊόντα υψηλής διατροφής για άρρωστους, αθλητές και πρωταθλητές αλλά όχι στην Ελλάδα, στο εξωτερικό. Στην πατρίδα μας πουλιέται και αγοράζεται στην απλή φυσική της μορφή και όποιος θέλει την αλέθει μόνος του. Πάντως συνιστώ σε όλους τους καταναλωτές καθώς και τους νέους συναδέλφους μελισσοκόμους ποτέ να μην αγοράσουν γύρη σε σκόνη γιατί νοθεύεται πάρα πολύ εύκολα με άλευρα πολλών δημητριακών κλπ.
Η αποθήκευση της γύρης
Η αποθήκευση θα πρέπει να μας απασχολεί όλους όσους κάνουμε γυρεοσυλλογή γιατί είναι κρίμα κόπος τόσων ημερών ή μηνών να μας μουχλιάσει ή να μας ξινίσει, από λάθος ή έλλειψη γνώσης. Η σωστή αποθήκευση διατηρεί τη γύρη φρέσκια για ανθρώπινη κατανάλωση διότι τα συστατικά της παραμένουν φυσικά και αναλλοίωτα. Επίσης να γνωρίζουμε ότι και με καλή συσκευασία και σωστή αποθήκευση η γύρη χάνει μετά τον πρώτο χρόνο αποθήκευσης της το μισό των θεραπευτικών της ιδιοτήτων και μετά από διάστημα 2 ετών δεν έχει καμία ουσία ωφέλιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό ούτε και για τα μελίσσια τόσο μεγάλη θρεπτική πρωτεϊνική αξία. Μετά από την αποξήρανση την συσκευάζουμε σε σκουρόχρωμα βάζα(το φως καταστρέφει τα συστατικά της), πλαστικά δοχεία μεγάλα ή μικρά ανάλογα την ποσότητα που έχουμε και διατηρούμε την γύρη σε θερμοκρασία από 0 έως +4 βαθμούς Κελσίου. Μπορούμε να αποθηκεύσουμε την γύρη σε καταψύκτες κατά την διάρκεια συλλογής της και επεξεργασίας της αλλά και μετά την συσκευασία της. Την μεγάλη βιολογική δράση την παρέχει η γύρη όταν είναι φρέσκια.
Οι εχθροί της γύρης
Οι κατ’ εξοχήν κύριοι φυσικοί εχθροί της γύρης είναι αυτοί που τρέφονται από την γύρη. Ο κηρόσκορος τρέφεται με υπολείμματα γύρης, μελιού κλπ, Τα διάφορα κολεόπτερα που μπαίνουν στις κυψέλες, όπως και κάποια ακάρεα. Οι ζυμομύκητες, οι μούχλες, και πολλά βακτήρια προκαλούν μεταβολές και αλλοιώσεις στην γύρη κατά το πρώτο στάδιο συλλογής της αν παραβλέψουμε την ταχεία και σωστή αποξήρανσή της.
Η χημική ανάλυση της γύρης
Πρωτεϊνες: που φθάνουν στο 40%,
Aμινοξέα:βαλίνη, τρυπτοφάνη, λυσίνη, μεθιονίνη, λευκίνη, ισολευκίνη, θρενίνη, ιστιδίνη, αργινίνη, γλουταμενικό οξύ, ασπαραγινικό οξύ κ.α.
Βιταμίνες: Β1, Β2, Β5, Β6, C, Ε, A, P ή R Παντοθενικό οξύ, βιοτίνη, φολικό οξύ, κλπ
Ένζυμα: Αμυλάση, ιμβερτάση, καταλάση, φωσφατάση κλπ.
Μέταλλα και ιχνοστοιχεία: κάλιο, βάριο, χλώριο, σίδηρο, χαλκό, φώσφορο, βανάδιο, βολφράμιο, ιρίδιο, κάδμιο κλπ.
Βιολογικά δραστικά συστατικά Φλαβονοειδή, νουκλεϊνικά, και ριβονουκλεϊνικά οξέα, λευκοαντοκυάνες, χλωρογόνες, τριτερπενικό οξύ, αντιβιοτικές ουσίες κλπ.
Ζάχαρα: οι υδατάνθρακες νέκταρος σε ποσοστό (30-40%)
Το βασικότερο είναι ότι οι ουσίες αυτές ευρίσκονται σε μια ιδανική αναλογία σε κάθε γυρεόκοκκο.